Martin Bril

Martin Bril is dood.

We lagen op bed gisterenavond toen P. dit verdrietige nieuws oplas van zijn iPhone.

De dag begint voor mij altijd met een aantal favoriete blogs, de column van Bril is daar een van. Het was me al opgevallen dat er op martinbril.nl al ruim een week geen nieuw stukje was geplaatst. Ik wist dat hij ziek was. Toch kwam het nieuws van zijn dood als een schok, niet zo heftig als bij het bericht van een overleden familielid, maar toch als een schok.

Nu is er een condoleanceregister op Brils site. Dat is naar, maar goed dat het er is voor Brils vrouw en kinderen, alleen had het condoleren van mij op een andere plek gemogen. Gelukkig is er nog het Volkskrant archief met verzamelde columns.

Mijn favoriete stukje is de 'oude meneer' . Het zit vol met typisch brilliaanse weemoed, details en scherpe observaties, waardoor de oude man in mijn geheugen is gegrift.

Vijf jaar lang zag Bril de oude meneer midden in zijn kamer zitten als hij op straat liep, "in een grote stoel, recht tegenover een oud televisietoestel. Vaak stond het ding aan, maar nooit keek mijn meneer ernaar. In plaats daarvan dommelde hij. Het hoofd geknakt op de borst."

Toen meneers kamer in het verzorgingshuis werd leeggeruimd sprak Bril de mensen die daarmee bezig waren aan. Het waren kennissen van de meneer. De oude man was overleden. Hij was balletdanser geweest. "Dit brak mijn hart", schrijft Bril. "Een balletdanser die zo aan zijn einde moest komen. Zou hij zich het podium, de geur van de coulissen, de opwinding en spanning in de kleedkamers nog hebben herinnerd?"

Een stukje verder vervolgt hij:"Al voor de Tweede Wereldoorlog moet mijn meneer op de planken hebben gestaan. Niet te bevatten, eigenlijk. Want het leven van een danser is per definitie kort. Dat is nu zo, en zal toen ook zo zijn geweest. Bij dertig houdt het op. Maar mijn meneer had toen nog vierenzestig jaar voor de boeg. De laatste jaren zullen het langst hebben geduurd."

De meneer leeft op een mooie manier voort dankzij Bril. Door zijn stukje ben ik op Wikipedia gaan kijken wie de meneer nu eigenlijk was, Johan Gerrit Mittertreiner, "de naam voor een romanpersonage van Joseph Roth", aldus Bril.

Dankzij hem zal ik de oude meneer niet snel meer vergeten. Net zoals veel onderwerpen van zijn stukjes. Denk aan'rokjesdag', en zijn beschrijvingen van het Franse leven, waar ik op zich niet direct iets mee heb, maar toch mooi vind door zijn ogen. En Simenon prijkt door hem toch onverwacht op mijn lijstje van auteurs die ik nog wil lezen.

De oude meneer ging slechts twee maanden voor Bril dood.

Dank je wel Bril voor al je prachtige stukjes.
Ik zal je missen.